Галоўная / Гісторыя

Гісторыя

Гісторыя нашага краю сыходзіць далёка ў глыбiню стагоддзяў.

У сярэднія вякі гарадоцкія землі ўваходзілі ў склад Полацкага княства, а з XIV стагоддзя - Вялікага княства Літоўскага.  Памежнае становішча іх абумовіла знаходжанне тут магутных умацаванняў. Заснаваны на паўвостраве возера Езярышча замак у час ваенных дзеянняў паміж Вялікім княствам Літоўскім і Рускай дзяржавай не адзін раз разбураўся, затым зноў абнаўляўся. Канчаткова Езярышчанскай замак прыйшоў у заняпад у ХVII стагоддзі.

З гэтага часу пачынаецца ўздым Гарадка, які ўпершыню адзначаны на карце С.Пахаловицкого 1579 года.

У 1772 годзе ў выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай Гарадок далучаны да Расійскай імперыі.

У 1777 годзе атрымаў статус горада і стаў цэнтрам Гарадоцкага павета Полацкай, з 1796 году - Беларускай, з 1802 году - Віцебскай губерняў.  У 1860 годзе ў ім жыло 4075 жыхароў.

Далейшая гісторыя Гарадоччыны непарыўна звязана з гісторыяй Беларусі, а з 1917 года - з гісторыяй савецкай дзяржавы. Савецкая ўлада была ўстаноўлена 26 кастрычніка (08.11) 1917 года. Пасля рэвалюцыі і грамадзянскай вайны жыхары раёна прыступілі да аднаўлення і развіццю народнай гаспадаркі, правядзенню сацыялістычных пераўтварэнняў у вёсцы.

Гарадок пасля Вялікай кастрычніцкай рэвалюцыі

Савецкая ўлада была ўстаноўлена 26 кастрычніка (08.11 - па новым стылі) 1917 года.

Пасля рэвалюцыі і грамадзянскай вайны жыхары раёна прыступілі да аднаўлення і развіццю народнай гаспадаркі, правядзенню сацыялістычных пераўтварэнняў у вёсцы.

Гарадоччына ў часы Сусветных войнаў

Цяжкай хадой крывавых будняў акупацыі і бясстрашнай барацьбы з ненавісным фашызмам пракрочыў па шматпакутнай Гарадоччыне ваеннае ліхалецце.

За два з паловай гады фашысты спалілі і разбурылі ў раёне 41 школу, 24 клуба, 95 бібліятэк, 5 МТС, 8 бальніц, больш за 7 тысяч жылых і гаспадарчых пабудоў.  Захопнікі нанеслі не толькі вялікі матэрыяльны ўрон, але і з нечуванай жорсткасцю расправіліся з мірным насельніцтвам.  На тэрыторыі раёна фашысты замучылі і расстралялі больш за 16 тысяч чалавек, знішчылі 183 населеных пункта, у тым ліку 13 вёсак спалілі разам з людзьмі.

У баях за вызваленне Гарадоччыны загінула каля 20 тысяч савецкіх воінаў.  Гераічныя подзвігі здзейснілі сотні байцоў і командиров.В барацьбе за свабоду і шчасце савецкага народа на нашай зямлі сваё жыццё аддалі гвардыі генерал-маёр Каржанеўскі М.М., Героі Савецкага Саюза Рудык Н.М., Дыдышка А.І., Зюбин П.  П., Талкачоў В.А., Антонаў І.М., Цюрын А.В., Малышаў Б.Г.  і іншыя афіцэры, сяржанты і салдаты.  Імёны многіх з іх увекавечаны ў назвах вуліц.

Прайшлі дзесяцігоддзі. Адрадзіліся Гарадок і раён. Выраслі новыя пакаленні.  Але памяць пра подзвігі герояў не памерла. На цэнтральнай плошчы горада узведзены мемарыяльны комплекс «Неўміручасць». Тут пахавана 1345 савецкіх воінаў, якія загінулі ў баях за вызваленне Гарадка. Мемарыял вянчае магіла Невядомага салдата. Для ўшанавання памяці загінуўшых у Гарадоцкім раёне ўдзячнымі нашчадкамі ўстаноўлена 137 помнікаў і абеліскаў.